مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نوعی هزینه اجتماعی بوده که شهروندان با پرداخت آن در عمران و آبادانی کشور سهیم می‌شوند. اصولاً دولت‌های مالیات دریافتی از شهروندان خود را صرف هزینه خدمات عمومی می‌کنند و از این جهت پرداخت مالیات‌ها اهمیت زیادی برای دولت‌ها پیدا کرده است. یکی از مالیات‌هایی که قانون به شهروندان تحمیل کرده است، مالیات نقل و انتقال املاک بوده که قانون مالیات‌های مستقیم به آن اشاره کرده است.

باتوجه به این که هر فردی در طول زندگی خود حداقل یکبار به خرید و فروش ملک و املاک اقدام می‌کند باید اطلاعات جامع و کاملی درباره این نوع خاص از مالیات‌های مستقیم داشته باشید. با ما در این مقاله از بلاگ رایان محاسب همراه باشید تا اطلاعات کاملی را درباره مالیات نقل و انتقال املاک در اختیار شما قرار دهیم.

مالیات نقل و انتقال ملک چیست؟

مالیات نقل و انتقال ملک همان طور که از نام آن پیداست مالیاتی بوده که به نقل و انتقال املاک تعلق می‌گیرد. البته توجه داشته باشید که این مالیات مختص معاملاتی قطعی خرید و فروش بوده و در نتیجه بر قراردادهای اجاره املاک اعمال نمی‌گردد. در واقع در معامله ملک نیز همچون معامله خودرو ملزم به پرداخت مالیات هستید که میزان آن ۵ درصد از مورد معامله خواهد بود. پرداخت این مالیات باید به صورت حضوری و با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و پرداخت این هزینه به وسیله دستگاه پوز انجام شود.

به عنوان مثال اگر فردی ملک خود را به ۱۰ میلیارد تومان معامله نماید، باید ۵ درصد این ۱۰ میلیارد تومان را که معادل ۵۰۰ میلیون تومان است را باید به عنوان مالیات نقل و انتقال املاک پرداخت نماید.

مالیات نقل و انتقال املاک در سال جاری

نرخ مالیات در سال جاری نیز تغییری پیدا نکرده و براساس ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم، ۵ درصد باقی مانده است. البته در برخی موارد بنا به دلایل متعددی برای مورد معامله ارزش معاملاتی تعیین نمی‌شود و سوال اینجاست که آیا انجام چنین کاری، معامله نقل و انتقال ملک را معاف از مالیات می‌کند؟!

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که در حالت فوق، ارزش معاملاتی نزدیک‌ترین محل مشابه، مبنای محاسبه مالیات خواهد بود و فرد باید ۵ درصد از قیمت عرفی ملک مورد انتقال به شخص دیگر را پرداخت کند.

مالیات نقل و انتقال ملک بر عهده چه کسی است؟

مالیات نقل و انتقال املاک را قانون مالیات‌های مستقیم به شهروندان تحمیل کرده است و بنابراین پاسخ این سوال که پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک بر عهده چه کسی است را نیز باید در همین قانون جستجو کرد. ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم در این باره تکلیف را به شرح زیر مشخص کرده است:

«نقل و انتقال قطعی املاک به ماخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد (۵%) و همچنین انتقال حق واگذاری محل به ماخذ وجوه دریافتی مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (۲%) در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات می‌باشد.»

به بیان ساده، این ماده مقرر داشته است که مالک عین و یا صاحبان حق، باید در زمان خرید و فروش ملک، نه تنها هزینه های مرتبط با انتقال سند را پرداخت نمایند، بلکه به میزان ۵ درصد از ارزش ملک خرید و فروش شده و ۲ درصد حق واگذار شده را نیز پرداخت نمایند؛ پس از نظر قانون، فروشنده مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک را برعهده دارد. ناگفته نماند که از نظر این قانون، حق واگذاری محل همان حق کسب و پیشه، حق تصرف محل و حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل است.

مدارک لازم برای پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک

برای پرداخت مالیات و انجام کارهای مرتبط با نقل و انتقال ملک، هم خریدار و هم فروشنده باید یک سری مدارک را در اختیار داشته باشند که عبارتند از:

  1. کپی شناسنامه و کارت ملی خریدار و فروشنده
  2. کپی اسناد مالکیت رسمی، قراردادی، اجاره ای و غیر رسمی
  3. کپی گواهی شهرداری
  4. کپی پروانه ساختمان
  5. کپی صورت مجلس
  6. کپی پایان کار
  7. آدرس ملک
  8. نقشه و کروکی
  9. استعلام دفترخانه

میزان مالیات حق واگذاری محل چقدر است؟

با توجه به قوانین سازمان امور مالیات کشور و همین طور قانون مالیات مستقیم، نرخ مالیات حق واگذاری محل به میزان ۲ درصد ارزش معامله تعیین می شود.

مالیات نقل و انتقال ملک چطور محاسبه می شود؟

همان طور که گفته شد این مالیات به عهده فروشنده است و برای پرداخت هزینه های درنظر گرفته شده باید تمام مدارک ارائه داده شود.

اما برای مالیات نقل و انتقال ملک باید بگوییم که این مبلغ به دو شکل محاسبه می گردد که عبارتند از:

  1. به میزان دو درصد ارزش معامله برای مالیات انتقال املاک تجاری با سرقفلی
  2. به میزان ۵ درصد از ارزش ملک معامله شده برای مالیات نقل و انتقال املاک اداری، تجاری و مسکونی که سرقفلی ندارند.

نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات املاک سرقفلی به چه صورت است؟

میزان مالیات املاک سرقفلی حدودا ۲ درصد ارزش آن است. با توجه به قوانین مالیات مستقیم، حق واگذاری محل به حق پیشه یا حق اخذ محل یا حقوق مرتبط با وضعیت تجاری می باشد و باید دو درصد ارزش آن پرداخت گردد. به مثال اگر یک ملک ارزشی به میزان دومیلیارد تومان باشد، باید چهل میلیون تومان آن به عنوان مالیات سرقفلی به سازمان امور مالیات کشور پرداخت گردد.

مالیات نقل و انتقال ملک چطور باید پرداخت شود؟

برای پرداخت مبلغ مالیات مرتبط با نقل و انقال ملک با توجه به قانون مالیات های مستقیم باید در دفاتر اسناد رسمی اقدام کرد. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با توجه به قوانین، باید دسترسی کامل به سامانه ثبت الکترونیک سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را برای اداره امور مالیات فراهم آورد.

از طرفی پس از محاسبه هزینه های مالیات، افراد باید در دفترخانه اسناد رسمی، مبلغ تعیین شده را پرداخت نمایند و با این کار دیگر نیازی به مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی کشور نیست. این تکلیف را تبصره ۴ ماده ۱۸۷ قانون مالیات‌های مستقیم مقرر داشته است که پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک، آنی بوده و باید در دفاتر اسناد رسمی انجام پذیرد.

بنابراین، پس از محاسبه میزان مالیات برای معامله نقل و انتقال قطعی ملک، فروشنده تکلیفی برای مراجعه به سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی (tax.gov.ir) نداشته و در همان دفترخانه و به شکل حضوری مالیات را پرداخت خواهد کرد.

معافیت مالیات نقل و انتقال املاک

برخی افراد مستثنی از تکلیف ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم بوده و معاف از پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک هستند.  معافیت مالیاتی به مالیاتی گفته می شود که فرد نیازی نیست تا آن را به اداره مالیات پرداخت کند. یکی از سوالات پر تکراری که در این زمینه وجود دارد، این است که آیا برای مالیات نقل و انتقال ملک، معافیت مالیاتی وجود دارد یا خیر؟

باید بگوییم که در این زمینه نیز برخی از افراد مشمول معافیت مالیاتی می شوند و نیازی به ارائه مبلغ مالیات را نخواهند داشت که عبارتند از:

  • با توجه به ماده ۶۳ قانون مالیات های مستقیم، خرید و فروش دلخواهانه ملک ( بلاعوض) جزء مشمولین مالیات نقل و انتقال می شوند و نیازی به پرداخت هزینه آن ندارند.
  • املاکی که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند، در زمانی که به سازمان میراث فرهنگی منقل شوند با توجه به تمام مالیات نقل و انتقال در مواردی که در درست فرد باقی بماند، با توجه به قوانین شامل ۵۰ درصد معافیت مالیاتی می شوند.
  • با توجه به قانون مالیات مستقیم در زمانی که نقل و انتقال ملک قطعی انجام شود و در صورت اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی، واحد ها و املاک مرتبط به شرکت های تعاونی مسکن که به اعضای آن ها ارائه داده می شوند، نیازی به پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک ندارند.
  • هر گونه مبالغی که از سمت موسسات، شرکت ها، شهرداری ها و موسسات به منظور حقوق و پرداخت هزینه به املاک برای ایجاد و یا توسعه گرفتن مناطق نظامی و یا جاهایی مانند راه آهن، معابر، جاده و … اختصاص می یابد، نیز نیازی به مالیات نقل و انتقال ملک نخواهد داشت.

بررسی مالیات نقل و انتقال ملک برای نوع کاربری

با توجه به موارد گفته شده میزان مالیات برای ملک ۵ درصد برابر با ارزش معامله می باشد. به عنوان مثال اگر یک فروشنده ملکی به ارزش سه میلیارد تومان را خرید و فروش کرده باشد باید به میزان صد و پنجاه میلیون تومان آن را به عنوان مالیات به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت کند.

بهره‌ مندی از خدمات مالیاتی حرفه‌ای رایان محاسب

مالیات نقل و انتقال املاک با توجه به قوانین مقرر شده برای مالیات‌ های مستقیم باید توسط مالک (فروشنده) پرداخت شود. با توجه به پیچیدگی‌ های قانونی و نیاز به دقت در محاسبه و پرداخت این مالیات، بهره‌ مندی از خدمات مالیاتی حرفه‌ای می‌تواند شما را از بروز مشکلات احتمالی مصون نگه دارد. تیم متخصص ما در شرکت رایان محاسب آماده است تا با ارائه مشاوره و خدمات جامع مالیاتی، شما را در تمامی مراحل پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک یاری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر و بهره‌مندی از خدمات ما، شماره های داخل سایت تماس حاصل فرمایید.

پاسخ به سوالات متداول

مالیات نقل و انتقال ملک به عهده خریدار است یا فروشنده؟

این مبلغ مالیات را باید فروشنده یا مالک ملک پرداخت کند.

نرخ مالیات نقل و انتقال ملک چقدر است؟

این میزان نقل و انتقال باید ۵ درصد از ارزش ملک خرید و فروش شده باشد.

چطور باید مالیات نقل و انتقال پرداخت گردد؟

این مبلغ باید در دفاتر اسناد رسمی پرداخت شود.

جدیدترین قوانین نقل و انتقال ملک و مالیات آن چیست؟

شما می توانید برای آگاهی از این قوانین با کارشناسان امور مالیاتی شرکت رایان محاسب مشورت کنید.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
مشاوره در واتساپتماس فوری و مشاوره